شیراز یکی از پنج شهر بزرگ ایران و مرکز استان فارس است. برپایهی آخرین سرشماری مرکز آمار ایران جمعیت این شهر در سال ۱۳۸۸ خورشیدی نزدیک به یک و نیم میلیون نفر است. (عکس: سعدیه شیراز یکصد سال پیش)
نام شیراز در کتابها و اسناد تاریخی، تحت نامهای مختلفی نظیر تیرازیس، شیرازیس و شیراز آمده است. شیراز در دوران صفاریان، آل بویه و زندیه، پایتخت ایران بودهاست. شیراز با پنج شهر جهان دارای پیوند خواهرخواندگی است: دوشنبه (تاجیکستان). نیکوزیا، (قبرس). چونگ کینگ، (چین). وایمار،( آلمان). مالاکا، (مالزی).
اتابکان فارس از نیمه قرن ۶ هجری بر شیراز حکومت کردند. در دورهی آنها شیراز شکوفا شد و بناهای متعددی نظیر مدرسه، بیمارستان، بازار اتابک ساخته شد. به تدبیر اتابکان در حمله چنگیز خان مغول، شیراز از تخریب و قتل عام در امان ماند. شیراز همچنین از قتل عام تیمور نیز در امان ماند زیرا شاه شجاع، فرماندار فارس تسلیم شد. (عکس: آرامگاه حافظ ۱۳۱۶)
در قرن سیزدهم میلادی، شیراز مرکزی پیشرو در علم و هنر بود. بخاطر تشویق حاکمان و وجود دانشمندان و هنرمند، این شهر توسط جغرافیدانان قدیمی دارالعلم نامیده میشد. (عکس: میدان احمدی ۱۳۳۹)
شیراز به عنوان یکی از مهمترین مراکز گردشگری ایران مطرح بوده و با جاذبههای تاریخی فراوان برای گردشگران داخلی و خارجی شناخته شدهاست. (عکس: دیدار رضا شاه پهلوی همزمان با فرمان کشف حجاب)
حمام باغ نشاط، عمارت باغ ایلخانی، عمارت باغ نشاط، عمارت دیوانخانه، عمارت کلاهفرنگی باغ نظر، باغ نارنجستان قوام، باغ هفتتن، خانه صالحی، چاه مرتاضعلی، مسجد نصیرالملک، قصر ابونصر، قلعهی ککها، مدرسهی آقاباباخان، مدرسهی خان، موزهی پارس، موزهی هفتتنان، نقشبرجستهی بهرام از دیگر جاذبههای دیدنی شیراز است. (عکس: مسجد وکیل شیراز)
دروازه قرآن در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شد. در دوره زندیه کریم خان زند این دروازه را بازسازی کرد و اتاقی به بالای آن افزود. درسال ۱۳۱۵ این بنا به دستور رضاشاه پهلوی، تخریب شد. دروازه قرآن در سال ۱۳۲۸ شمسی بار دیگر با فاصله کمی از دروازه کهن ساخته شد.
حافظیه در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازهی قرآن قرار دارد. آرامگاه حافظ شیرازی در این مجموعه واقع شده است. در سال ۸۵۶ هجری قمری و در حدود ۶۵ سال پس از وفات حافظ ، عمارتی گنبدی شکل بر فراز مقبره وی بنا شد و در جلو این عمارت، حوض بزرگی ساخته شد که از آب رکن آباد پر میشد.
تاریخ ساخت و بنیانگذار اولیه باغ ارم شیراز، بهدرستی مشخص نیست. ولی در سفرنامههای متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری نام این باغ آمده است.این باغ در دوران سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده است. در زمان زندیه نیز کریمخان زند در توسعه و گسترش این باغ کوشید.
نارنجستان قوام که به باغ قوام نیز مشهور است، بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجری شمسی، در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار و به دستور قوام الملک دوم بنا شد. ساختمان نارنجستان در زمینی به مساحت ۳۵۰۰ متر مربع و با زیربنای ۹۴۰ متر مربع توسط هنرمندان شیرازی ساخته شده است.
آرامگاه سعدی معروف به سعدیه محل زندگی و دفن این شاعر بزرگ است. این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بود. در قرن هفتم مقبرهای بر فراز قبر سعدی ساخته شد. در سال ۹۹۸ به حکم حکمران فارس، خانقاه شیخ ویران گردید و اثری از آن باقی نماند. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری به دستور کریمخان زند، بنایی دیگر ساخته شد.